ESG-enquête AXA IM: interesse van particuliere beleggers in ESG wordt bevestigd maar minder enthousiasme dan in 2021

AXA IM heeft zojuist zijn tweede internationale enquête over het belang van ESG bij beleggingen afgerond. In het kader van deze enquête werden meer dan 12.000 individuele spaarders en beleggers in Europa en Azië bevraagd. De onderzoeksresultaten tonen aan dat de meeste particuliere beleggers wel belang blijven hechten aan ESG¹, maar dat ze hier minder enthousiast over zijn dan twee jaar geleden, toen de studie voor het eerst werd uitgevoerd, en dat is met name het geval in België.

“Het feit dat ESG-overwegingen de afgelopen twee jaar enige momentum hebben verloren, is niet alleen gelinkt aan macro-economische en geopolitieke factoren. Beleggers willen weten waar en hoe hun geld wordt belegd op het gebied van duurzaamheid, en welk financieel rendement dat oplevert. Meer duidelijkheid en transparantie in de communicatie zijn van essentieel belang om klanten te helpen om hun weg te vinden in dit snel evoluerende beleggingsgebied. Niet alleen AXA IM maar de hele vermogensbeheersector en de sector van financiële adviesverlening hebben daarin een rol te spelen. Om ESG-doelstellingen zoals de energietransitie en het Klimaatakkoord van Parijs te realiseren hebben deze sectoren het vermogen van particuliere beleggers immers dringend nodig,” aldus Jane Wadia, Head of Sustainability, Core Products & Clients.

Het is ook opvallend dat het vertrouwen van beleggers in de financiële prestaties van ESG-beleggingen aanzienlijk is gedaald in vergelijking met de trend die in 2021 werd waargenomen. Slechts 37% van alle respondenten wereldwijd verwacht dat een ESG-fonds even goed zal presteren als een niet-ESG-fonds met vergelijkbare risico's, een sterke daling t.o.v. 2021 toen nog 48% van de respondenten dat verwachtte. Voor Europa daalt dit vertrouwen van 45% naar 33%; in België van 44% naar 33%. In het Verenigd Koninkrijk en Japan halen het gemiddelde naar beneden, aangezien daar respectievelijk slechts 25% en 21% van de respondenten aangeeft vertrouwen te hebben in de prestaties van hun ESG-fondsen.

Wat geruststellend is, is dat 58% van de Belgische beleggers bereid is om een klein deel van de financiële prestaties van hun belegging op te geven ten gunste van een betere ESG-impact.

"Financieel rendement is een intrinsiek doel van elke belegging, en het is ook essentieel voor particulieren die sparen en beleggen met het oog op toekomstprojecten. 2022 was een zeer moeilijk jaar voor ESG-fondsen en we kunnen gemakkelijk begrijpen waarom dit een impact op de spaarders heeft gehad. Maar we denken dat er altijd periodes op korte termijn zullen zijn waarin rendementen lager zijn. Op de lange termijn geloven we dat er voldoende bewijs is om aan te tonen dat ESG een doeltreffende beleggingsbenadering is. Bedrijven die weinig koolstof uitstoten of geloofwaardige transitieplannen implementeren, die maatschappelijk verantwoord zijn en de beste governancepraktijken tonen, zijn waarschijnlijk beter in staat om hun sectorgenoten te overtreffen en het risicoprofiel van beleggingsportefeuilles te verbeteren. Dit is een boodschap die we bij de spaarders moeten overbrengen," herinnert Gilles Moëc, hoofdeconoom van de AXA Groep en Head of Responsible Investment Centre & Head of Research bij AXA IM.

Advies en informatie: de trend keert

Goed geïnformeerd beleggen: banken en financieel adviseurs zijn verreweg de belangrijkste bron van informatie waar beleggers zich toe wenden. Dit geldt ook in België: banken (40%) zijn de belangrijkste bron van informatie, gevolgd door financiële adviseurs (21%) en de financiële media (9%). De meeste (toekomstige) beleggers hebben ESG besproken met hun financieel adviseurs, hetzij op hun aanbeveling of op eigen verzoek: in totaal vertegenwoordigt dit 74% van de wereldwijde respondenten en 75% van de Belgen. Driekwart van de Europese beleggers is van mening dat de informatie die zij van hun adviseurs ontvangen waardevol is.

In België is de trend gekeerd: in 2021 werden ESG-gerelateerde gesprekken tussen beleggers en hun adviseurs meestal geïnitieerd door de adviseurs. In 2023 daarentegen nam 39% van de geadviseerde beleggers het initiatief voor deze gesprekken (in vergelijking met 35% geïnitieerd door adviseurs). Dit toont dat beleggers toch wel interesse hebben in ESG-kwesties.

De 'G' in ESG

Als we naar de verschillende ESG-factoren afzonderlijk kijken, zien we dat 'transparante boekhouding' en 'gegevensbescherming' de meest populaire zijn in alle landen, inclusief België, als doorslaggevende elementen bij het samenstellen van een ESG-portfolio, waarbij duidelijk de goede governance (de 'G' van ESG) van de bedrijven waarin we beleggen wordt benadrukt. 'Transparante boekhouding' staat bovenaan in België met 78% (+7 procentpunten vergeleken met 2021), wat dit het belangrijkste thema van de afgelopen twee jaar maakt.

Ook in België worden deze twee belangrijke thema's gevolgd door ‘eerlijke prijzen’ en op de vierde plaats door het eerste milieuthema (de ‘E’ van ESG), met de ’bescherming van het zeeleven’, dat zelfs op de tweede plaats komt bij de jongste respondenten. Uit de studie blijkt dat deze leeftijdsgroep meer belang hecht aan de milieueffecten van hun beleggingen dan hun oudere tegenhangers. Tenslotte wordt "ontbossing" beschouwd als het meest heikele onderwerp.

Een grijze zone

Er bestaat echter ook een grote 'grijze zone' met betrekking tot wat moet worden uitgesloten van ESG-portefeuilles. Bijna de helft van de Belgische en Europese respondenten is bereid te beleggen in olie-, gas- of mijnbouwbedrijven als deze investeren in technologieën die toekomstige CO2-uitstoot verminderen. 60% van de Belgen geeft ook aan dat ze bereid zouden zijn te beleggen in farmaceutische bedrijven die werken aan vaccins om wereldwijde gezondheidsproblemen aan te pakken, 31% zou overwegen een wapenfabrikant op te nemen in hun portefeuille als deze expliciet verklaart niet te verkopen aan dubieuze regimes, en tot slot zou een 'groen' transportbedrijf dat de genderquota niet respecteert nog steeds 37% van de Belgische beleggers kunnen overtuigen.

"De kwestie van de financiering van bedrijven in transitie is een cruciaal punt wanneer we praten over ESG-fondsen. Sommige beleggers beschouwen duurzame beleggingsproducten die de financiering beperken van activiteiten met de meest schadelijke impact op milieu en maatschappij als ESG-beleggingen. Andere beleggers zijn bereid om te beleggen in bedrijven in transitie op voorwaarde dat er voldoende krachtige en transparante tekenen van engagement zijn, terwijl een derde categorie denkt dat ESG-beleggen een kwestie is van bepaalde activiteitensectoren uit te sluiten."

"De afgelopen jaren is het concept van verantwoord beleggen behoorlijk complex geworden en de veelheid aan maatregelen, definities en verschillende doelstellingen maakt het er voor beleggers niet makkelijker op. Dit geldt met name voor het onderwerp van de transitie, dat desalniettemin een onderwerp blijft waar je niet om heen kan. Deze studie dient uiteindelijk als een oproep aan wetgevers en de financiële sector voor meer eenvoud, meer vergelijkbaarheid en meer onderlinge samenwerking, zodat leken de betekenis van de gebruikte terminologie en concepten kunnen begrijpen," besluit Gilles Moëc.

De volledige enquêteresultaten kunnen op aanvraag ter beschikking worden gesteld. Het is ook mogelijk een interview via Teams of Zoom te organiseren.

¹ _{In het kader van dit onderzoek heeft AXA IM ESG-beleggingen gedefinieerd als een type belegging dat ook wel bekend staat als "verantwoord beleggen". Het is een algemene term voor beleggingen die streven naar het combineren van positieve rendementen, terwijl ze ethisch management van bedrijven en hun positieve impact op de maatschappij en het milieu bevorderen.}